بیماری گیاهی

سفیدک پودری انار

اولین بار بیماری سفیدک پودری انار در رودبارِ گیلان دیده شد و در آن جا شناسایی شد. در باغ های انار استان های اصفهان، یزد، و فارس زیاد رایج نیست و در کشور ایران اهمیت اقتصادی زیادی ندارد و خسارت بسیار کمی می گذارد.

علائم بیماری

علایم سفیدک پودری انار را می توانید روی میوه و برگ آن مشاهده کنید. میسلیوم های این سفیدک در سطح بالایی برگ ها به صورت یکنواخت و مانند لایه ای ظریف و غیر متراکم همه یا بخشی از برگ را می پوشانند. علائم بیماری روی میوه بصورت لکه های سفید رنگ، بدون شکل و کرکدار بوده که این لکه ها را میسلیوم های کم پشت و اندام های غیر جنسی قارچ تشکیل می دهند. پوسته میوه انار در محل آلودگی زبر شده و بعدا بافت مرده نکروز می شود.

عامل بیماری

عامل بیماری سفیدک پودری قارچ Erysiphe punicae می باشد. اندام های غیر جنسی آن کنیدی و کنیدیوفور هستند. کنیدی های این قارچ به صورت تکی بوده و شکل بیضی تا استوانه ای دارند. تولید کلیستوتس ها کم است (مانند کنیدی). سلول هایی که دیواره های کلیستوتس ها را تشکیل داده اند شکلی چند وجهی و نامنظم دارند. تعداد زایده های کلیستوتس ۹ تا ۱۳ عدد بوده، میسلیوم شکل اند و دارای دیواره هستند. اندازه آن ها بلندبوده و قابل انعطاف هستند. بدون رنگ هستند و سپس به قهوه ای تمایل پیدا می کنند. محل قرار گیری این زایده ها در قسمت پایینی کلیستوتس و گاهی هم در ناحیه استوایی آن است.
آسک ها اندام تولید مثل جنسی قارچ عامل بیماری سفیدک پودری انار بوده که ۴-۲ عدد بوده، به شکل تخم مرغ، بدون پایه و دارای دیواره شکننده هستند. آسکوسپورها نیز شکلی تخم مرغ مانند تا بیضی دارند.

by NIKOORAEE — Leave a comment

کپک خاکستری میوه کیوی

بیماری کپک خاکستری میوه کیوی یکی از مهم ترین و شایع ترین بیماری های کیوی در منطقه شمال کشور ایران است.
نشانه های بیماری
اولین و بارزترین نشانه بیماری کپک خاکستری پوسیدگی نرم می باشد. این پوسیدگی در دمگاه یا زخم های ایجاد شده از قبل شروع می شود. بافت های آلوده تیره شده و لهیده و آبکی می شوند. میسلیوم های سفید به همراه اسپورهای قهوه ای-خاکستری قارچ عامل بیماری را می توانید روی لکه ها مشاهده کنید. قارچی که باعث این بیماری و پوسیدگی می شود Botrytis cinerea نام دارد.
چرخه بیماری
مایه اولیه قارچ عامل کپک خاکستری کیوی از راه قسمت های پلاسیده گل در زمانی که گل افشانی به پایان می رسد صورت می گیرد. قارچ بوترایتیس برای فعالیت و آلودده سازی نیاز به رطوبت دارد. ممکن است قارچ بعد از ورود به میوه تا چند ماه به حالت غیر فاعل بماند و هنگامی که میوه ها به سردخانه و یا انبارهای نگه داری منتقل شد شروع به ایجاد عفونت کند. این عفونت در محل قطع دمگل و یا زخم هایی که روی پوست میوه به وجود آمده اند ایجاد می شود. قارچ Botrytis می تواند در دمای صفر درجه سلسیوس نیز به رشد و فعالیت خود ادامه دهد. و میوه های سالم داخل انبار را نیز آلوده کند. آلوده شدن چند میوه کنار هم و ایجاد پوسیدگی در آن ها باعث چسبیدن آن ها به هم دیگر می شود.
مبارزه
در صورتی که شدت بیماری کپک خاکستری کیوی زیاد است درختچه های کیوی را هنگام شروع گل افشانی و میوه ها را نیز بعد از برداشت با سم های مناسب تیمار کنید.

by NIKOORAEE — Leave a comment

پوسیدگی فیتوفتورایی میوه سیب

بیماری فیتوفتورایی میوه سیب در باغ های سیبی که درختان مبتلا به پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه، طوقه و یقه هستند دیده می شود و شدت آن روی درختانی که دارای پایه کوتاه کننده است بیش تر نیز می باشد. میوه ها روی درخت به این بیماری دچار می شوند. توسعه این بیماری در کشور ایران روی گونه سیب زرد و قرمز لبنانی که در انبار نگه داری شده است می باشد.
نشانه های بیماری
در ابتدا لکه های قهوه ای رنگی در سطح میوه های مبتلا به پوسیدگی فیتوفتورایی میوه ایجاد شده سپس این لکه به سمت گوشت میوه پیشروی کرده و توسعه آن داخل میوه بصورت نامنظم می باشد. در طی توسعه آلودگی میوه به طور کامل می پوسد. مرز قابل تشخیصی بین بافت سالم و بافت آلوده در میوه نمی توان دید به همین علت نمی توان قسمت های سالم را از قسمت های آلوده به سادگی جداسازی کرد. با اینکه بافت میوه بشکل اسفنج در می آید ولی شکل آن حفظ می شود. اگر میوه را بصورت عرضی برش بزنید می توانید آوندهای قهوه ای رنگ شده آن را مشاهده کنید.
عامل بیماری
قارچ عامل پوسیدگی فیتوفتورایی سیب گونه Phytophthora cactorum تعیین شده است. این گونه در خاک زندگی می کند و انتقال آن و مایه ی تلقیح اولیه اش در کشور ایران معمولا سردخانه ها و انبارهای غیر بهداشتی می باشد. در این مکان ها میوه های سیب آلوده بر زمین افتاده و انبار را به یک منبع آلودگی تبدیل می کنند. در محیط خارج از انبار قطرات باران می توانند این قارچ را از خاک بلند کرده و روی شاخه هایی که در نزدیکی زمین قرار دارند انتقال دهد. نکته مهم دیگر این است که گونه Phytophthora cactorum در دما و شرایط سردخانه نیز قادر به رشد و پیشروی است.
کنترل بیماری پوسیدگی میوه سیب
اولین اقدام موثر پیشگیری از بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی میوه سیب است. تمامی میوه هایی که روی زمین افتاده اند باید در محلی جداگانه از میوه های چیده شده از درخت قرار گیرند و هرگز با هم تماس پیدا نکنند. در کشورهای دیگر دنیا جهت کنترل بیماری پوسیدگی میوه در اثر فیتوفتورا و هم چنین پوسیدگی خاکستری و غیره سمپاشی دیر هنگام انجام می شود که بسیار موثر نیز می باشد. از سم های فولپت (فالتان) و دیکلوفلوآنید می توان استفاده کرد. راه دیگر شستوی میوه ها با محلول متالاکسیل باعث ریشه کنی اساسی بیماری های اولیه میوه و هم چنین کنترل بیماری های پوسیدگی ثانویه در سردخانه و انبار محل نگه داری میوه ها می شود.

by NIKOORAEE — Leave a comment

پوسیدگی میوه ریزوپوسی

بیماری پوسیدگی میوه ریزوپوسی اغلب در تمامی نقاطی که سیب کشت می شود وجود دارد. قارچ بیمارگر به میوه های زخمی، یخ زده و یا آن هایی که بیش از حد رسیده اند و در محیط خارج از سردخانه نگه داری می شوند بیش تر حمله می کند.
نشانه های بیماری
در ابتدا لکه های قهوه ای و نرم روی میوه نمایان می شوند. در ۲۵ درجه سلسیوس رشد قارچ عامل پوسیدگی میوه بالا بوده و بسرعت در میوه پیشروی می کند در نهایت بافت آبکی، تیره و نرم می شود. اگر پوست میوه در محل لکه ها را برداریم شیرابه از آن خارج خواهد شد و بوی ترشی می دهد. میسلیوم های قارچ روی قسمت های پوسیده و لهیده به رنگ سفید و اسپورهای مشکی رنگ دیده خواهند شد.
عامل بیماری
قارچ عامل بیماری پوسیدگی میوه Rhizopus stolonifer نام دارد و روی سیب و گلابی در کشور ایران گزارش شده است. این قارچ مترادف با گونه R. nigrican Ehrenb می باشد. اندام های تولید مثل غیر جنسی آن اسپورانژیوسپور بوده که در اسپورانژ ها تولید می شود. اندام تولید مثل جنسی آن زیگوسپور نام دارد. زیگوسپور در پرگنه هایی که از دو تیپ جنسی سازگار باشند تشکیل می شود.
چرخه زندگی
در مکان های مختلفی مانند جعبه های حمل میوه، لاوک های برداشت و جابه جایی میوه، انبارها و حتی داخل باغ اسپورهای غیر جنسی عامل بیماری پوسیدگی میوه ریزوپوسی وجود دارند. اسپورهای غیر جنسی روی میوه های آسیب دیده و زخمی جوانه زده و ایجاد آلودگی می کنند. میوه های سالمی که در کنار میوه های آلوده قرار دارند می توانند بطور مستقیم توسط این قارچ آلوده شوند بنابراین باعث حالت پوسیدگی فله ای میوه ها می شود.
مبارزه
۱- پیش گیری از ایجاد بیماری پوسیدگی میوه سیب با از بین بردن کامل مایه تلقیح اولیه و سمپاشی درختان میوه قبل از اینکه میوه ها بردشات شوند تا آفاتی که میوه ها را زخمی یا سوراخ می کنند کشته شوند.
۲- چیدن میوه ها در مرحله رسیدگی مناسب و دقت و احتیاط در جابه جایی برای جلوگیری از زخمی شدن آن ها و هم چنین غوطه ور کردن در قارچ کش های مخصوص.
۳- میسلیوم های قارچ Rhizopus stolonifer در دمای کم تر از ۵/۴ درجه سلسیوس قادر به رشد نیستند بنابراین با سرد کردن به موقع و سریع میوه ها بعد از اینکه برداشت شدند می تواند این نوع پوسیدگی را به طور مطلوبی کنترل کرد.

by NIKOORAEE — Leave a comment

پوسیدگی میوه کپک آبی

نام های دیگر پوسیدگی میوه کپک آبی «پوسیدگی نرم» و «پوسیدگی مرطوب» است. نام آن بخاطر رنگ آبی اسپورهای قارچ می باشد. در تمامی نقاط سیب خیز دنیا وجود داشته و کشورهایی که دارای انبارهای سنتی و یا غیر استاندارد برای ذخیره سیب هستند شدت بیش تری دارد و در کشور ایران یکی از مهم ترین و اصلی ترین علت پوسیدگی میوه سیب به شمار می رود.
علایم پوسیدگی کپک آبی
روی میوه ابتدا لکه هایی آبکی و نرم ایجاد شده و در شرایط دمایی ۲۰ تا ۲۵ درجه سلسیوس لکه ها توسعه یافته و درون بافت پیش روی می کنند. در این نوع بیماری مرز مشخصی بین منطقه آلوده و قسمت سالم قابل مشاهده است. در شرایط مرطوب قسمت سطحی و مرکزی لکه یا حاشیه شکاف هایش با لایه ای پنبه ای و برجسته توده مانند آبی-سبز پوشیده می شود. این ها اسپورهای غیر جنسی قارچ می باشند و عامل آلودگی میوه های سالم در صندوق ها و جعبه های نگه داری مجاور هستند.
عامل بیماری پوسیدگی میوه
شایع ترین گونه Penicillium جدا شده از میوه های دانه دار بیمار، گونه P. expansum می باشد و در کشور ایران هم همین گونه جداسازی شده است. کنیدی ها و کنیدیوفور ها در این قارچ در دسته های کوچک تقریبا مشابه با کورمیوم تشکیل می شوند. بسته به شرایط محیطی و گونه قارچ، کنیدی ها یا در لبه پوسیدگی و یا در محل آن تشکیل می شوند.
چرخه بیماری و اپیدمیولوژی
بیمارگر می تواند در خاک زمستان گذرانی کند. کنیدی های آن نیز در جعبه های حمل آلوده و یا دیواره های انبارها باقی مانده و همیشه در فضای با و مکان های بارگیری و انباری حضور دارند.
در کشورهای دیگر اسپورها می توانند از میوه های آلوده داخل انبار و سردخانه، محلول های شستوی آلوده و یا اسپور افشانی خودِ قارچ در جعبه های حمل و نگه داری، چرخه زندگی قارچ را طی تابستان و فصول دیگر روی میوه های دیگر ادامه دهند.
غالبا قارچ پنیسیلیوم یک انگل زخم شناخته می شود اما با این وجود می تواند از راه عدسک های میوه نیز وارد شده و ایجاد پوسیدگی میوه کند. این بیماری غالبا روی میوه های زخمی و میوه هایی که روی زمین افتاده اند و له شده اند ایجاد می شود. تگرگ نیز می تواند این زخم و راه ورود را روی میوه ایجاد کند. هم چنین پوسیدگی هایی که در اثر عوامل بیمارگر دیگر روی میوه ایجاد شده اند می تواند مکانی برای ورود قارچ Penicillium شوند. این قارچ می تواند تا دمای صفر درجه سلسیوس نیز رشد کند ولی در کل سرعت رشد و انتقالش در دماهای گرم تر بیش تر است. گونه های پنیسیلیوم معمولا در میوه ها نوعی زهرابه قارچی (توکسین قارچی)ِ مقاوم به گرما تولید می کنند که نام آن «پاتولین» است پس از خوردن میوه های کپک زده جدا خودداری کنید.
مبارزه با پوسیدگی میوه پنیسیلیومی
۱- رعایت نکته های علمی و فنی در طی داشت و برداشت میوه و مراقبت از آن ها در انبارها و سردخانه ها تا از انتقال بیمارگر به آن ها جلوگیری شده و زخمی نیز نشوند.
۲- ضدعفونی کامل جعبه ها و وسایل حمل و محل های نگه داری با قارچکش های مناسب و جداسازی میوه های آلوده از میوه های سالم.
۳- سمپاشی قبل از برداشت با قارچ کش های گروه بنزیمیدازول و شستشو و غوطه وری میوه ها در آب حاوی قارچ کش های مناسب. طی تجربه ها در کشور ایران غوطه وری میوه های زخمی در محلول سم های تیابندازول و بنومیل توانسته این بیماری را کنترل کند. مدت زمان غوطه وری بهتر است ۲۰ دقیقه باشد.
۴- بعد از برداشت میوه ها را سریعا با کلرور کلسیم تیمار کنید. این محلول باعث افزایش کلسیم در میوه شده و مقاومت آن را نسبت به پوسیدگی میوه کپک آبی بالا می برد.
۵- مبارزه بیولوژیک با این بیمارگر امکان پذیر است و طبق آزمایشاتی که بر عوامل قارچی، باکتریایی و مخمری کنترل بیولوژیک انجام شده می تواند به این روش امید داشت و از آن استفاده کرد.

by NIKOORAEE — Leave a comment

کنترل بیولوژیک بیماریهای گیاهی

کنترل بیولوژیک بیماریهای گیاهی یعنی شرایط و یا اقداماتی که در اثر آن ها زندگی و فعالیت یک موجود زنده بیماریزا توسط موجود زنده دیگری مختل شود (به غیر از انسان). تعریف دیگر آن کاهش جمعیت و تراکم و یا فعالیت بیماریزایی یک پاتوژن در یک یا تمام مراحل زندگی اش توسط میکروارگانیسم آنتاگونیست هایی که بصورت طبیعی و یا دستکاری شده. در کل هر موجود در طبیعت دارای دشمنان و رقیبانی است. در کنترل بیولوژیک از دشمنان و رقیبان عوامل بیماریزای گیاهی برای کنترل و کاهش جمعیت آن ها استفاده می شود. در محیط زیست هر موجودی دشمنان و رقیبان او نیز حضور دارند به همین دلیل جمعیت آن کنترل می شود اما در بسیاری از شرایط، محیط برای زندگی بیمارگر مناسب تر بوده بنابراین جمعیت آن بیش از حد افزایش یافته و موجب زیاد شدن بیماری می شود. این شرایط می تواند شامل کاشتن یک گونه گیاهی یکسان در یک منطقه وسیع است. این شرایط باعث دستکاری تنوع گونه ای شده و بیمارگرانی که میزبانشان این گوگنه گیاه می باشد به سرعت به جمعیت بالایی می رسند. برای برگرداندن شرایط به روال قبل باید دشمنان و رقیبان طبیعی آن ها نیز بالا رفته تا کنترل شوند.
زمانی که مطالعه روی عوامل کنترل بیولوژیک پاتوژن های گیاهی شروع شد بیش تر تمرکز روی عوامل بیولوژیک خاک بود. از خصوصیات خاک این است که نسبتا دارای شرایط با ثبات تر بوده و عواملی مانند دمای هوا کم تر می تواند روی آن تاثیر گذارد. اما قسمت های بالایی گیاه (اندام های هوایی) در معرض نور، دما، باد، باران، حرارت و غیره هستند و این شرایط می تواند روی عامل بیوکنترل تاثیرات زیادی گذارد. هم چنین آنتاگونیست ها در محیط رایزوسفر رایج تر هستند. در طبعیت بسیاری از پاتوژن ها توسط آنتاگونیست هایی که در فیلوسفر (محیط اطراف اندام های هوایی گیاه) و رایزوسفر (محیط اطراف ریشه گیاه) هستند کنترل می شوند.
چندین عنصر در کنترل بیولوژیکی نقش دارند:
۱- میکروارگانیسم های غیر بیماری زا و جمعیت آن ها (avirulent) و یا hypovirulent (با قدرت بیماریزایی کم) در بین میکروارگانیسم های بیماری زا.
۲- میزبان گیاهی که اصلاح ژنتیکی شده باشد (میزبان مقاوم) و یا این اصلاح توسط عملیات زراعی انجام شده باشد.
۳- آنتاگونیست هایی (رقیب ها، شکارچی و پارازیتیسم، آنتی بیوزها) که روی جمعیت و رشد بیمارگر ها تاثیر گذاشته و با آن ها رقابت می کنند. با توجه به این بند، اصلاح ژنتیکی یک بیوکنترل محسوب می شود.
امروزه به نقش مهم کنترل بیولوژیک در حفظ سلامت انسان کاملا شناخته شده است و در بسیاری از نقاط دیگر از سموم شیمیایی برای کنترل بیماری های گیاهی استفاده نمی شود. از سوی دیگر این کنترلل دوام بیش تری داشته و می تواند مدت زیادی جمعیت بیمارگر را در حد معمول و غیر خسارت زا نگه دارد. میوه هایی که به منظور جلوگیری از گندیدگی و پوسیدگی با مواد شیمیایی تیمار می شوند می توانند برای سلامت انسان بسیار مضر باشند اما امروزه همین عوامل بیمارگر میوه نیز با عوامل بیوکنترل کاهش یافته اند. بسیاری از بیمارگرهای خاکزی وجود دارند که به کنترل های شیمیایی و اصلاح ژنتیکی میزبان پاسخ نداده و نمی توان با این روش ها آن ها را کنترل کرد. استفاده از روش های کنترل بیولوژیک می تواند برای این دسته نیز بسیار موثر باشد. روش های بیوکنترل امروزه به جایی از پیشرفت رسیده اند که این عوامل به راحتی و به سرعت در سوبستراهایی تکثیر شده و بصورت پودر، گرانول و یا مایع استفاده می شوند. عوامل کنترل بیولوژیک علاوه بر کنترل بیمارگرها، جمعیت ریزوباکتری ها را نیز افزایش داده و سیستم های مختلف مقاومت در گیاه را تحریک می کنند. از مواد بیولوژیک می تواند بصورت تنها و یا همراه با مواد شیمیایی در کنترل بیماری های گیاهی استفاده کرد.

by NIKOORAEE — Leave a comment

پوسیدگی میوه انار در اثر Alternaria

در اکثر باغ های انار، پوسیدگی میوه انار شایع است. با این حال در اواخر فصل روی روی میوه های درخت وجود دارد. در انبار و سردخانه این بیماری شدت بسیار بیش تری دارد.
نشانه های بیماری پوسیدگی میوه انار: رشد و نمو قارچ درون میوه بسیار سریع است بطوری که گوشت دانه های میوه را نرم و له می کند و این پوسته به رنگ های مختلف سیاه تا خاکستری در می آید. اگر عامل بیمارگر از طریق سوراخ های ایجاد شده در گلوگاه میوه وارد شده باشند، بیماری نشانه ای نخواهد داشت ولی نشانه ها زمانی ظاهر می شوند که بیمارگر از طریق زخم ها و آسیب های بافتی وارد میوه شده باشد. می توان در میوه های آلوده و بیمار، بافت نرم و لهیده را در ناحیه آسیب دیده به وضوح مشاهده کرد. پوسیدگی میوه انار رنگ روشن تری به خود گرفته و پاره می شود.
عامل بیماری می تواند قارچ های مختلفی باشد که از جمله ی این عوامل قارچ Alternaria است.
عوامل مهم در بروز پوسیدگی در میوه انار عبارتند از:
۱- عوامل محیطی که باعث ترک خوردن میوه می شوند و یا خار هایی که در شاخه ها وجود دارند و هنگام باد با میوه ها برخورد کرده و آن ها را زخمی می کنند.
۲- حشراتی که یا خودشان یا لاروشان به درون میوه نفوذ می کنند می توانند عوامل پوسیدگی میوه انار را با خود به درون میوه ببرند. مثل کرم گلوگاه انار با اسم علمی Spectrobata ceratoniae.
۳- حشرات مکنده مثل سن ها. اینها وارد میوه نمی شوند اما نیش یا خرطوم خود را وارد آن می کنند که ممکن است الوده به قارچ باشد بنابراین قارچ را به درون میوه می برند.
۴- آسیب های وارد در برداشت و جابه جایی بر اثر کنه ها، آفتاب و عوامل مکانیکی.
مبارزه
۱- ۹۰ درصد از اقداماتی که بر علیه پوسیدگی میوه انار می توان انجام داد در پیرامون کنترل و مبارزه با کرم گلوگاه انار می باشد.
۲- برداشت به موقع انار. این عمل باعث کاهش خسارت به میوه در اثر سرمای زود رس و ترک خوردگی حاصل از آن می شود.
۳- بعد از برداشت انار های سالم را از انار های بیمار و آسیب دیده جدا کنید و بعد در انبار یا سرد خانه قرار دهید.
۴- هنگام برداشت طوری عمل کنید تا میوه ها دچار اسیب نشوند.
۵- اگر می خواهید انارها را در انبار یا سردخانه نگه داری کنید، برای جلوگیری از بروز پوسیدگی میوه انار آن ها را با محلول تیابندازول با نام تجاری تکتو به نسبت ۱٫۵ تا ۲ در هزار پلشت بری کنید.
میوه انار باید در سردخانه های ۲ تا۱۰ درجه سلسیوس و با رطوبت نسبی ۸۰ تا ۹۰ درصد به مدت ۴ تا ۷ ماه نگه داری کرد.

برای خرید قارچ آلترناریا عامل این بیماری می توانید به قسمت فروشگاه سایت بخش قارچ ها مراجعه کنید.

لکه آلترناریایی برگ کیوی

پوسیدگی آلترناریایی درختان سیب و گلابی