برچسب: بیماری درختان

نام های دیگر پوسیدگی ورتیسیلیومی درختان میوه هسته دار «ورتیسیلیوز مغز سیاه»، «پژمردگی آوندی ورتیسیلیومی» و «پژمردگی آوندی» است. به طور کلی این بیماری روی زردآلو، هلو، الو، گیلاس، آلبالو و شلیل دیده شده است. هم چنین، پایه هایی که برای این درختان بکار می روند نیز نسبت به پژمردگی ورتیسلیومی حساس هستند. پایه ها شامل آلو «میروبالان» و گیلاس «محلب» هستند. در ایران این بیماری روی زردآلو در شاهرود، خوی، استان های کرمان و سمنان، روی بادام در نیشابور، استان کرمان، سمنان و چهارمحال و بختیاری؛ روی گیلاس و آلبالو در استان کرمان روی آلو و گوجه در گرگان و استان مازندران گارش گردیده است. خسارت این بیماری در باغ های زردآلوی شاهرود چشمگیر است. پژمردگی ورتیسیلیومی مهم ترین علت خشکیدن درختان میوه هسته دار مخصوصا زردآلو در استان های کرمان و سمنان به شمار می رود.
نشانه های بیماری
در درختان زردآلو و بادام، اولین نشانه بیماری پوسیدگی ورتیسیلیومی، پژمردگی ناگهانی برگ های یک یا چند شاخه در ابتدای فصل تابستان است. ابتدا برگ ها تیره رنگ و به سرعت چروکیده می شوند. اغلب برگ های چروکیده روی شاخه ها باقی می مانند و مانند پرچم به نظر می رسند. نشانه های بیماری معمولا در برگ های واقع در بُن شاخه ها ظاهر شده، به سرعت به سمت بالا پیشروی می کنند. درختان جوانی که به این بیماری مبتلا شوند ممکن است از پای درآیند، اما شاخه های مبتلای مسن شاید باز هم سال بعد برگ بدهند. تکرار پژمردگی برگ های شاخه های مبتلا در چند سال، معمولا منجر به توقف رشد انتهایی ، کم باردهی شاخه ها و یا مرگ آن ها می شود. طبق نظر دو نفر از محققان “علایم بیماری پوسیدگی ورتیسیلیومی درختان در زردآلو ابتدا به صورت پژمردگی و بعد زردی و ریزش برگ های چند شاخه شروع می شوند و سرانجام به خشکیدن شاخه های مبتلا منجر می شود و سپس به دیگر شاخه ها نیز سرایت می کند. در مقطع عرضی تنه و شاخه ها، آوندهای چوبی به رنگ قهوه ای در می آیند.”
نشانه های بیماری پژمردگی و پوسیدگی ورتیسیلیومی در گیلاس ابتدا به شکل چروکیدگی برگ های یک یا چند سیخک موجود روی شاخه یکساله بروز می کنند. درختان گیلاس مبتلا به این بیماری دچار توقف رشد می شوند؛ برگ های آن ها تیره رنگ، رشدشان متوقف و میوه های آن ها به طور غیر عادی کوچک می گردند. برخلاف سایر درختان میوه هسته دار، درختان مسن گیلاس هم به این پژمردگی حساس اند و احتمال زیادی وجود دارد که مقاومت خود را نسبت به این بیماری از دست بدهند.
در مورد درختان هلو پژمردگی و پوسیدگی ورتیسیلیومی یک بیماری بسیار خطرناک محسوب می شود اما خبر خوب این است که این درختان نسبت به سایر گروه ها کم تر به این بیماری دچار می شوند. رگه های قهوه ای تا تیره رنگ در آوندهای چوبی شاخه های بیمار قابل مشاهده اند این قهوه ای شدن در درخت گیلاس واضح نیست ولی در درخت آلو و گوجه کاملا مشخص است.
عامل بیماری
هنوز در مورد گونه قارچی که روی درختان میوه هسته دار و دیگر گیاهان چند ساله ایجاد پژمردگی آوندی می کند اختلاف نظر و بحث وجود دارد. اما امروزه پذیرفته شده که Verticillium dahlia kleb قارچ عامل پوسیدگی ورتیسیلیومی است. قبلا عامل این عارضه را V. albo-atrum می دانستند این گونه در کشت بعد از گذشت ۱۰ روز میسلیوم های مقاوم سیاه رنگی توید کرده ولی سختینه تولید نمی کند هم چنین گونه V. dahlia در دمای ۳۰ درجه سلسیوس قادر به رشد است اما گونه V. albo-atrum در این دما قادر به رشد نیست.
چرخه بیماری پوسیدگی ورتیسیلیومی و اپیدمیولوژی
گونه V. dahlia یک قارچ خاک زی بوده و می تواند تا عمق ۹۰ سانتی متر پایین تر از سطح خاک زندگی کند ولی سختینه هایش معمولا در ۱۵ تا ۳۰ سانتی متری زمین یافت می شود. در دماهای بالاتر از ۲۵ درجه سلسیوس قارچ نمی تواند به طور مداوم به زندگی خود ادامه دهد هم چنین شرایط غرقابی خاک برای این میکروارگانیسم مضر بوده و باعث کاهش زیستایی آن می شود. اگر شرایط رطوبتی خاک مناسب باشد ریز سختینه ها بین چند ماه تا یک سال حتی در دماهای بالا مانند دماهای بالاتر از ۳۰ درجه هم می توانند زنده بمانند.
راه های انتقال ورتیسیلیوم
ورود گیاهان آلوده به زمین که می توانند باعث آلوده شدن گیاهان سالم شوند. انتقال عامل پوسیدگی ورتیسیلیومی درختان هسته دار توسط ذرات خاک آلوده توسط باد و چاقویی که برای پیوند زنی استفاده می شود. هنگام ورود این میکروارگانیسم به محیط جدید، معمولا به صورت سختینه در خاک بصورت خفته باقی مانده و یا به گیاهان و علف های هرز میزبان خود حمله می کند و تعداد بیش تری ریز سختینه در خاک تولید می کند. در زمین های آیش که شنی و رسی می باشند، مایه تلقیح ورتیسیلیوم کاهش می یابد اما مقدار کمی از آن در این شرایط سخت نیز زنده می مانند.
شدت این پژمردگی درختان میوه در خاک های مرطوب بیش تر می شود. بیش ترین توسعه و پیشرفت بیماری در دمای ۲۱ تا ۲۷ درجه سلسیوس است و بهترین دما ۲۴ درجه می باشد. اسیدیته خاک در محدوده ۴/۴ تا ۷/۶ تاثیر خاصی روی روند توسعه بیماری ندارد. بسیاری از کمبودهای مواد غذایی در برخی گیاهان می تواند تشدید کننده بیماری باشد.
معمولا بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی در اواسط تابستان روی درختان ظاهر شده و شدت آن در اواخر تابستان بیش تر می شود. ریشه های درخت جایی هستند که ورتیسیلیوم می تواند خود را در فصل زمستان در آنجا زنده نگه داشته و سال بعد به پیشروی خود در درخت ادامه دهد.
تیره شدن چوب اندام های آلوده در درخت زردآلو اغلب باعث غیر فعال شدن بیمارگر پوسیدگی ورتیسیلیومی می شود چون عصاره ی بدست آمده از چوب آلوده تغییر رنگ یافته مانع تندش اسپور یا رشد ریسه قارچ می شود. هم چنین تولید انگُم و تیلوز در آوندها از دیگر راه های دفاعی گیاه برای جلوگیری از بالا رفتن کنیدی ها در طول آوندها می شود.
مبارزه با پوسیدگی ورتیسیلیومی درختان میوه هسته دار
یکی از بهترنی راه های مبارزه با این بیمارگر گیاهی خاکزی استفاده از نهال های سالم در خاک های غیر آلوده می باشد در واقع بهترین راه پیش گیری است. پایه های مقاوم به این بیماری تاکنون شناسایی نشده اند. را های دیگر ضد عفونی خاک قبل از کاشت درخت و نهال با سم های تدخینی مانند مخلوط متیل بروماید و کلروپیکرین و کلروپیکرین به تنهایی می باشد این مواد مایه اولیه (مایه تلقیح) ورتیسیلیوم را در خاک نابود می کنند. بعد از این میزان کود و آب دهی به درخت را تنظیم و مناسب کنید تا درخت قوی شده و بهتر بتواند بافت های آسیب دیده خود را ترمیم کند.

خرید قارچ ورتیسیلیوم